Wielu z nas zna ten stres – przed egzaminem na prawo jazdy, na uczelni, a nawet w codziennym życiu. Stres egzaminacyjny to coś, z czym zmaga się każda osoba stawiająca czoła wyzwaniu. Dziś chciałabym przyjrzeć się temu tematowi nieco bliżej i podpowiedzieć, jak sobie z nim poradzić.
Stres Egzaminacyjny – co to takiego?
Zanim przejdziemy do konkretnych rad, warto zrozumieć, jak działa stres. Zgodnie z teorią Lazarusa, stres pojawia się wtedy, gdy oceniamy sytuację jako wymagającą większych zasobów, niż te, które mamy do dyspozycji. W przypadku egzaminu na prawo jazdy może to oznaczać presję czasu, strach przed popełnieniem błędu czy obawę przed oceną egzaminatora.
Nasz organizm na stres reaguje na wielu poziomach: fizycznym, emocjonalnym i poznawczym. Zaczynamy odczuwać przyspieszony oddech, wzrost tętna, a czasem nawet drżenie rąk. Warto wiedzieć, że taki stres może nas przytłoczyć, ale mamy narzędzia, by nad nim zapanować.
Jak stres objawia się w ciele?
Na poziomie fizycznym stres wywołuje reakcje takie jak szybkie bicie serca, pocenie się, bóle brzucha czy głowy. Nasz organizm stara się mobilizować do działania, ale jeśli reakcja jest zbyt silna, może nas zablokować. Co wtedy zrobić? Zastosować techniki, które pomogą uspokoić ciało i umysł, zanim stres osiągnie poziom, który uniemożliwi nam dalszą koncentrację.
Kolejne objawy to te behawioralne – zaczynamy mówić szybciej, zacinamy się, wykonujemy nerwowe gesty. Wtedy warto pamiętać, że to naturalna reakcja organizmu i warto skupić się na oddechu, by zmniejszyć napięcie.
Na poziomie poznawczym zaczynają pojawiać się wątpliwości: „Co jeśli popełnię błąd?”, „A co jeśli nie będę wiedzieć, jak coś zrobić?”. Nasze myśli zaczynają biegać w różnych kierunkach, co tylko pogłębia stres. W końcu wkraczają emocje – lęk, niepokój, a nasza koncentracja spada. Jak temu zaradzić?
Mózg a stres – jak działa?
Kiedy odczuwamy silny stres, w naszym mózgu aktywuje się „mózg gadzi”, odpowiedzialny za reakcje typu „walka-ucieczka”. To oznacza, że zaczynamy działać na automatyzmie – nie analizujemy sytuacji, popełniamy błędy. Kluczem do uspokojenia umysłu jest opanowanie reakcji fizycznych, dzięki czemu mózg będzie mógł wrócić do logicznego myślenia. Jak to zrobić?
Zasoby – nasza siła w radzeniu sobie ze stresem
Zasoby to wszystko, co posiadamy – wiedza, doświadczenie, umiejętności, a także cechy osobowościowe, takie jak cierpliwość, odporność na stres czy umiejętność koncentracji. Kiedy mamy je w sobie, stres staje się mobilizujący. Im więcej zasobów mamy, tym łatwiej poradzimy sobie z sytuacją stresową.
Jak radzić sobie ze stresem na egzaminie?
Zanim stres całkowicie przejmie kontrolę, warto wypróbować kilka technik, które pozwolą uspokoić ciało i umysł. Oto kilka sprawdzonych metod:
- Technika oddechowa 4-7-8 – Wdychaj powietrze przez nos przez 4 sekundy, zatrzymaj oddech na 7 sekund, a następnie wydychaj przez usta przez 8 sekund. Powtarzaj to kilka razy, aby uspokoić organizm.
- Technika dłoni – Połóż palec na krawędzi dłoni i wykonuj głęboki wdech, przesuwając palcem po dłoni. To świetna metoda, by odwrócić uwagę od stresujących myśli.
- Technika STOP – Zatrzymaj się na chwilę, weź kilka głębokich oddechów i zastanów się, co czujesz. Obserwuj swoje emocje i podejmij świadomą decyzję o dalszym działaniu.
Podsumowanie – radzenie sobie ze stresem
Stres jest naturalną reakcją organizmu, ale nie musi nas blokować. Dzięki odpowiednim technikom i zasobom możemy go wykorzystać w sposób mobilizujący, co pomoże nam lepiej poradzić sobie z egzaminem na prawo jazdy i innymi wyzwaniami. Pamiętajmy, że przygotowanie nie dotyczy tylko umiejętności, ale także naszej psychiki.
Chcesz dowiedzieć się więcej?
Zachęcam Cię do subskrypcji mojego kanału na YouTube, gdzie znajdziesz więcej materiałów na temat radzenia sobie ze stresem i przygotowań do egzaminów. Stres nie musi Cię pokonać – z odpowiednimi technikami możesz go pokonać i osiągnąć sukces!
